INFORMATIE BESTEMMING Belangrijke adressen · Verkeersbureau voor België en Nederland: Burgemeester van Karnebeeklaan 6, 2585 BB Den Haag, Nederland. Tel: (0031)0800-30803080, internet: www.visit-sweden.com · VVV Värmland: Värmlands Turistråd, Drottninggatan 45, 652 25 Karlstad. Tel: (0046)54148041, e-mail: [email protected] internet: www.varmland.se en www.varmland.org · VVV Torsby: Torsby kommun, 95. Torsby Turistbyrå,685 80 Torsby, Zweden. Tel: (0046)56010500, e-mail: [email protected] internet: www.torsby.se Weer/beste tijd Van april tot half oktober is mountainbiken mogelijk. Van half juni tot half augustus is het weer in Zweden op zijn warmst. In de winter is het mogelijk om door de sneeuw te biken. Er wordt dan gereden op spikes. Bij Abbas stugby och camping zijn goede mountainbikes te huur (ze zijn dealer van Gary Fisher en Trek). Hoe er te komen Of met de auto en de ferry, of vliegen naar Oslo en dan met een huurauto. Overnachtingen Wij verbleven op Abbas stugby och camping: Nötön 1, 685 94 Torsby, Zweden. Tel (0046) 56031038, e-mail: [email protected] internet: www.abbasstugby.se Eten en drinken Hou er rekening mee dat er tijdens het biken onderweg niets te koop is. Eten en drinken zelf mee nemen. Eettips voor lunch en diner. · Liao’s Dynasty (Chinees-restaurant): Järnvägsgatan 12, Torsby, Zweden. Tel: (0046)56071180. · Restaurant mooi gelegen aan het Frykens meer. Restaurant Pärla, Strandvägen 5, 686 97 Lysvik, Zweden. Tel : (0046)56580407, internet : www.frykensparla.se · Pizzeria LaStrada, Torsby, Zweden: Tel: (0046)560688810 Wat is er verder te doen · Hoofdzakelijk activiteiten in combinatie met de rijke natuur. Voorbeelden: elandensafari, vlottentocht, paardrijdtocht en bergwandklimmen Wie de stad niet kan missen, gaat een dagje shoppen en terrasjes zitten in studentenstad Karlstad |
ZWEDEN Tekst en foto’s: Ronald en Ingrid Jacobs
Zweden. Land van Ikea, Abba, Volvo en Albert Nobel, is niet een direct voor de hand liggende mountainbikebestemming. Een stel naar Zweden geïmmigreerde Nederlanders denkt daar anders over. Ze deden hun uiterste best hun enthousiasme op ons over te brengen. Of dat is gelukt ……? Door puur toeval komen we in contact met Harry Abbas uit Barneveld. Zijn zonen Harold (29) en Lennaerth (34) immigreerden in 2000 naar Zweden en kochten daar een recreatiepark annex camping. Het complex ligt in de gemeente Torsby, in het westen van Zweden in de provincie Värmland. Om je een beeld te geven zo’n 125 kilometer ten noorden van Karlstad, aan het schilderachtige Övre Brocken meer. In Värmland wonen 274.000 mensen, zo’n 16(!) per km². Het is een gebied voor natuurliefhebbers. Wandelaars, vissers, kanoreizigers, genieters van rust en kalmte én mountainbikers komen hier volop aan hun trekken. Er is geen enkel excuus om niet in actie te komen. GEOGRAFIE In Nederland informeert Harry ons over de uitgestrektheid van Värmland, de niet al te hoge bergen, oneindige bossen, ontelbare meren en vooral over het gebied dat de potentie in zich heeft als mountainbikebestemming. Harry: “Deze provincie grenst aan Noorwegen en heet niet voor niets Värmland. Dat betekent ‘warm land’. Alles is natuurlijk relatief, maar vergis je niet, dit deel van Zweden telt tussen mei en september meer zonuren dan Nederland. Met een omvang van 17.500 km² is Värmland één van de grootste provincies van Zweden. Torsby en Karlstad zijn de gemeentes met de meeste inwoners. Värmland telt 10.513 meren en 77% van het landoppervlak is bedekt met bos. Het gebied rond Torsby is wat ruiger dan de rest van Värmland. Het glooiende landschap met stevige heuvels maakt het uitermate geschikt voor de mountainbike. PIONIERS Eerlijk is eerlijk, een reis naar Zweden stond niet bovenaan onze lijst. Toch zijn we nieuwsgierig en nemen contact op met zoon Harold in Zweden. “Mijn broer Lennaerth en ik zijn al een jaar of vijftien fanatieke mountainbikers.” begint Harold. “Daar veranderde niets aan toen we in 2000 naar Zweden immigreerde om daar een camping met vakantiehuisjes te beginnen. Toeristisch gezien staat het mountainbiken in Zweden nog in de kinderschoenen. Gek eigenlijk als je de bijna onbegrensde mogelijkheden in ogenschouw neemt. Jammer genoeg is er nog een sterke lobby van wandelaars en jagers die de mountainbike als een bedreiging zien. Vreemd eigenlijk. Zweden is enorm groot, er is ruimte voor iedereen. Het is hier echt onmogelijk om elkaar in de weg te lopen. Daar komt nog bij dat de echte wandelroutes voor mountainbikes totaal ongeschikt zijn. Gelukkig geldt in Zweden ‘het recht van overpad’. Dat betekent dat je met je bike zo’n beetje overal mag komen”. De broers hebben een mountainbikevereniging opgericht. Die bestaat inmiddels uit 36 actieve leden. Eens in de veertien dagen organiseren ze een toertocht. Ook toeristen zijn daarbij van harte welkom. Harold vervolgt: “Het is niet altijd even eenvoudig om in de oneindige Zweedse bossen de weg te vinden. Daarom hebben we vanaf ons park drie tochten uitgepijld. Een redelijk technisch oefenparcours van ruim twee kilometer, een korte ronde van tien kilometer boordevol singletrails en een lange tocht van naar wens 35 of 45 kilometer. Op korte termijn wordt het aantal tochten nog eens flink uitgebreid. (noot redactie: er zijn inmiddels zeven routes variërend tussen de 20 en 50 km met hoogteverschillen van 100 tot 800 meter.). Naar wens bieden we ook begeleide tochten aan. In het weekend van 30 september-1 oktober 2006 organiseren we een mountainbikeweekend met twee wedstrijden (48 km en 50 km). Dat moet helpen om het biken ook lokaal een zetje te geven. Alles bij elkaar hebben we het gevoel met missionaris- en pionierswerk bezig te zijn. Dat klinkt misschien wat negatief, maar we doen het met veel plezier”. Als we het zo horen lijkt de geschiedenis van het mountainbiken in Oostenrijk zich in Zweden te herhalen. Nog maar een paar jaar geleden werden mountainbikers daar gezien als de paria’s van de Alpen. Nu is de mountainbike populair en niet meer van de trails weg te denken. JACOBSHUS Nieuwsgierig als we zijn willen we die ‘ongekende’ mountainbikemogelijkheden wel eens met eigen ogen zien. Midden september reizen we af naar de ruim vierhonderd kilometer ten noordwesten van Stockholm gelegen gemeente Torsby. Als stad stelt Torsby niet zo veel voor. In oppervlakte wel. Het is de grootste gemeente van Zweden, groter dan de provincie Utrecht. Vijfentwintig kilometer de stad voorbij, parkeren we onze bikes bij de houten vakantiewoning in typische Zweedse bouwstijl aan de oever van het Övre Brocken-meer; het Jacobshus. De volgende ochtend wekt een schraal zonnestraaltje ons. Wat opvalt is de stilte. Geen enkel door mensen veroorzaakt geluid. Dat is wel even wennen voor stadse gasten zoals wij. Het enige geluid wat tot ons doordringt, is het geritsel van de wind die de verkleurende blaadjes van de bomen loswrikt, afgewisseld met het gekwetter van een vogel, die op het punt staat naar het zuiden af te reizen. Het bekendste dier dat we hier tegen kunnen komen is de eland. Men schat hun populatie rond de 30.000. Tijdens de schemering lopen die dieren wel eens langs de kant van de weg, of steken over. Het blijft altijd oppassen om een ongeluk te voorkomen. Ook beren, wolven, lynxen en de veelvraat kunnen we tegenkomen, is ons gezegd…. BOSSEN AFGEWISSELD MET BOSSEN Na een stevig ontbijt staat de groene route (45 kilometer) op het programma. Voor het uitpijlen zijn houten bordjes gebruikt. Klein, maar opvallend genoeg om niet verkeerd te rijden. De route geeft een aardige indruk wat de streek te bieden heeft. Minuscule gehuchten, heuvels en bossen. Bossen afgewisseld met weilanden, bossen afgewisseld met akkers en bossen afgewisseld met bossen. En, daar waar geen bomen zijn, is er een meer of een rivier. Het is een gok om te bepalen waar Värmland het meeste van heeft: bossen of meren. Eenzaamheid, is een ander kenmerk van deze streek. De hele tocht komen we maar één mens tegen. Aan een verlaten zandpad staat een huis. De bewoner gaat net de post uit zijn brievenbus halen als wij voorbij komen. Twee gehelmde bikers, een toch niet alledaagse verschijning in dit deel van de wereld. Toch doet de man alle moeite om de indruk te wekken dat hij ons niet ziet. Een prototype Zweed. Niks mis mee. Iedereen lekker zijn ‘eigen ding’ laten doen, en pas in actie komen als de ander hulp nodig heeft. Op geen enkel moment is de route technisch moeilijk. Met een zelf gemaakte kop koffie in de hand zitten we aan het eind van de dag tevreden op onze houten veranda van ‘ons’ Jacobs Huus. We kijken naar de zon die over het meer achter de beboste heuvels zakt. De laatste stralen weerspiegelen in het rimpelloze water. MARATHON De volgende morgen staan Lennaerth en Harold fanatiek klaar om met ons de Kristinefors tocht te rijden. De route volgt grotendeels de route die ze voor de marathon in gedachten hebben. Het is van een geheel andere orde dan de relaxte tocht van gisteren. Vandaag moeten we zo af en toe serieus op de pedalen tijdens de klimmen over brede gruispaden. Maar op het menu staan ook lastige bospaden en kronkelende singletrails. Waar we onze ogen niet van af kunnen houden zijn de schitterende bossen. Een tuinarchitect kan het niet mooier aanleggen. Op de grond fraaie rotstuintjes met mossen en lage begroeiing. Daartussen struiken en bomen in allerlei soorten, kleuren en maten. En dan soms, heel soms, een zoutblok op een paal. Nou heb ik lang gezocht, maar zo’n struik komt in geen één plantenboek voor. Wat is het? Lennaerth geeft uitleg. “Dat is een ‘liksteen’. Feitelijk een blok zout op een paal. Jagers plaatsen die om herten en elanden te lokken”. Waarom die helden dat doen, kan ik zelf wel raden. Lekker makkelijk. En dan thuis het gewei aan de muur hangen als bewijs van heldenmoed en doorzettingsvermogen. Afijn, we dwalen af. Wat in de tocht ontbreekt zijn panorama’s. Die moeten er wel zijn, alleen vandaag niet. De laaghangende bewolking hult de toppen van de uit de kluiten gewassen heuvels in een dichte nevel. Voor het biken geen ramp, voor de foto’s wel. Aan het eind van de dag klokken we af op 48 km en op een haar na 700 hoogtemeters. Gevoelsmatig had ik iets meer kilometers geschat. Dat ligt zeker aan het niet al te gemakkelijke parcours. IMMIGRANT Dineren doen we een paar dorpen verderop in een gezellig restaurant aan een, hoe kan het ook anders, (Frykens) meer. De uitbater is één van de vele Nederlanders die inmiddels naar Zweden zijn geïmmigreerd. Ook hij was de drukte, de files en de gejaagdheid meer dan zat. Soms begrijp ik dat wel. Op andere momenten wil ik de winkel om de hoek, de bioscoop en het theater niet missen. “You can’t have it all”, zullen we maar zeggen. CONCLUSIE Zweden heeft de naam erg duur te zijn. Sinds de invoering van de euro is dat veranderd. Duurder dan Nederland of België is het niet echt. Qua accommodatie is het land zelfs een stuk voordeliger. Mountainbikers die enkel en alleen op zoek zijn naar oneindige hoogtemeters, spectaculaire afdalingen en oogverblindende bergpanorama’s, hebben in Värmland niets te zoeken. Ook ‘nightlife’ kun je vergeten. Wie op zoek is naar rust en ruimte, vindt die hier in overvloed. De mountainbike is hét instrument bij uitstek om die rust en ruimte op te snuiven en de gigantische bossen en schilderachtige meren met eigen ogen te aanschouwen. Biken in Värmland doe je niet als een doel op zich. De mountainbike is uitermate geschikt als middel om de natuurbeleving vorm te geven. |